TİCARET UNVANI VE İŞLETME
ADI ARASINDAKİ FARKLAR
Bilindiği
üzere ticaret unvanı ve işletme adı 6102 sayılı TTK nın 39 ve devamı
maddelerinde düzenlenmektedir.
Ticaret
unvanı doktrinde, taciri diğer tacirlerden ayıran isim olarak tanımlanmaktadır.
İşletme adı ise işletmeyi diğer işletmelerden ayıran isim olarak
tanımlanmaktadır.
Görüldüğü
gibi ticaret unvanı ve işletme adının konu aldığı kişiler birbirinden
farklıdır. Ticaret unvanı ticari hayatta tacirin adı-soyadı gibidir. Tüm
tacirler bir unvan altında ticari faaliyet göstermek, TTK 39 a göre ticari
işletmeye ilişkin işlemleri bu ticaret unvanı altında yapmak; işletmesiyle
ilgili senetlerle diğer belgeleri bu unvan altında imzalamak zorundadır. Ticaret
Kanunumuz ticaret unvanlarını gerçek kişi tacir ve tüzel kişi tacir bakımından
ayrı ayrı düzenlemiştir.
GERÇEK KİŞİ TACİR ( TTK 41)
|
TÜZEL KİŞİ TACİR( TTK 42,43,44)
|
Gerçek
kişi tacirin ticaret unvanı kısaltma yapmadan yazacağı adı ve soyadından
oluşabilir. ÖR; Eczacı Mehmet Aydın, ecza dükkanını açtı. Mehmet Aydın,
ticaret siciline unvanını Mehmet Aydın diye kaydettirecek. Eğer gerekli ise
TTK 46 ya uygun ekler yapabilir. Yine terzi Ali Öz’ün ticaret unvanı ‘’Ali Öz
Terzicilik’’ olacaktır. Türkiye’de başka bir sicilde Ali Avşar adı kayıtlı
ise, Ali Öz, ‘’Has Ali Öz Terzicilik’’ olarak sicile kayıt yaptırabilir. ‘’Has’’
kelimesi TTK 46 ya uygun bir ek’tir ve ticaret ünvanını diğer ünvanlardan
ayırt etmeye yaramaktadır.
|
- Kolektif
şirketlerde ticaret unvanı; ortaklardan
en az birinin adı ve soyadıyla şirketi ve türünü gösterir ibare veya
tüm ortakların adı ve soyadından oluşur. ÖR; Mehmet Aydın ve Ortakları
Kollektif Şirketi.
- Komandit
ve paylı (eshamlı) komandit şirketlerin ticaret unvanı; komandite ortaklardan
en az birinin adı ve soyadıyla, şirketi ve türünü gösteren bir ibareyi
içerir. Bu şirketlerin ticaret unvanlarında komanditer ortakların ad ve
soyadları yer almaz. Alırsa iyiniyetli 3. Kişilere karşı komandite ortak gibi
sorumlu olurlar.
|
Anonim,
limited ve kooperatif şirketler, işletme konusu gösterilmek ve duruma göre
TTK 46 ya göre ek yapılarak ticaret unvanlarını seçebilirler. Doktrinde bu
şirketlerin unvanlarına ‘’konu unvan’’ adı verilmektedir. Ticaret
unvanlarında ‘’anonim şirket’’, ‘’limited şirket’’, ‘’kooperatif’’
kelimelerinin bulunması şarttır. Bu şirketlerin ticaret unvanında gerçek bir
kişinin adı ve soyadı yer alırsa şirket türünü gösteren ibareler kısaltılarak
yazılamaz. A.Ş. şeklinde olmaz yani. Bu konuda detaylı açıklamayı aşağıda
yapacağım.
|
|
- Ticari
işletmeye sahip olan dernek, vakıf ve diğer tüzel kişilerin ticaret unvanları
kendi adlarıdır.
-
Donatma iştirakinin ticaret unvanı, ortak donatanlardan en az birinin adı ve
soyadını veya deniz ticaretinde kullanılan geminin adını içerir. Soyadları ve
gemi adı kısaltılarak yazılamaz. Ayrıca unvanda ‘’donatma iştiraki’’ni
gösterecek ibare de bulunur.
|
Şimdi
ticaret unvanlarına ek meselesine gelirsek;
TTK
46 ya göre ticaret unvanlarına tacirin kimliği, işletmesinin genişliği, önemi
ve finansal durumu hakkında üçüncü kişilerde yanlış izlenim uyandırmayacak,
gerçeğe uygun, kamu düzenine aykırı olmayan, hayali veya gerçek ekler
yapılabilir. Türk, Türkiye, Cumhuriyet, Milli kelimeleri ancak Bakanlar
Kurulunun izniyle bir ticaret unvanında kullanılabilir.
Ticaret
unvanları tüm Türkiye çapında korunur. Dolaysıyla Türkiye’deki herhangi bir
sicil müdürlüğünde kayıtlı ticaret unvanı ek yapılmadan kullanılamaz.[1] Bu konuda sermaye
şirketleri bakımından şu hususlar önemlidir:
1. Daha
önceden tescil edilmiş bir ticaret unvanının, Türk Ticaret Kanununun
46 ncı maddesi kapsamındaki ek ve işletme konusunu gösteren ilk
ibaresi aynı olan diğer bir ticaret unvanına ayırt edici bir ek yapılmadan
tescil edilemez. Yani, ilk şirketle ikinci şirketin ilk iki ibaresi aynı ise,
ikinci şirket ek yapılmadan tescil edilemez. ÖR;’’ A İnşaat Otomotiv Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’’
daha önce tescil edilmişe ‘’A İnşaat tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim
Şirketi’’ ayırt edici ek yapılmadan tescil edilemez.
2. Daha önce tescil edilmiş ticaret
unvanının eki ile kendi eki aynı olan, ancak ekten sonra gelen işletme konusunu
gösteren ilk ibaresi farklı olan ticaret unvanı, ayırt edici bir ek yapılmadan
tescil edilebilir. ÖR; ‘’ B İnşaat Otomotiv Sanayi Anonim Şirketi’’
daha önce tescil edilmişse ‘’B Turizm İnşaat Sanayi Anonim Şirketi’’ hiçbir ek
yapmadan tescil edilebilir.
3. Daha önce tescil edilmiş bir ticaret
unvanından yalnızca şirket türünü gösteren ibareleri farklı olan diğer bir
unvan, ayırt edici ek yapılmadan tescil edilemez. ÖR; ‘’C Turizm Limited Şirketi’’
daha önce tescil edilmişse, ‘’C Turizm Anonim Şirketi’’ ayırt edici ek yapılmadan tescil edilemez.
UYGULAMADAN
ÖRNEKLER:
Migros
adı bir işletme adı iken, Migros Ticaret A.Ş. bir ticaret unvanıdır.
Gizerler
adı bir işletme adı iken, Gitaş İnşaat Market Ticaret Sanayi A.Ş. bir ticaret
unvanıdır.
Atiye Ege Mutfağı bir
işletme adı iken, Atiye Turizm Gıda ve Organizasyon Sanayi Ticaret Ltd. Şti. bir ticaret unvanıdır.
İŞLETME ADLARI İLE İLGİLİ
BİRKAÇ NOT:
1. İşletme
adları da tıpkı ticaret unvanları gibi tescil edilebilir. Eğer tescil
edilirlerse tıpkı tescilli unvanlar gibi TTK 52[2] ye göre tüm Türkiye
çapında koruma görürler.
2.
Tescilsiz işletme adları ise haksız rekabet hükümleri çerçevesinde
koruma görürler.
3.
İşletme adını tacirler de esnaflar da kullanabilir. Bu konuda ticaret
unvanından farklıdır. Ticaret unvanını sadece tacirler kullanabilir. Kullanılan
işletme adları tescil ettirilmek zorundadır.
[1]
Ticaret unvanları hakkında tebliğ md. 5-
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/02/20140214-6.htm
[2] TTK
52 de ticaret unvanı saldırıya uğrayanın bunun tespitini, yasaklanmasını,
tescil edilen unvanın değiştirilmesini veya silinmesini, tecavüzün sonucu
oluşan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, gereğinde araçların ve malların
imhasını ve zarar varsa maddi ve manevi tazminat isteyebileceği belirtilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder